Iedereen kan de zichtbare gevolgen zien van een cva, zoals niet meer goed kunnen praten, geheel of gedeeltelijk krachtsverlies in een of meer ledematen, waardoor men misschien aangewezen is op hulpmiddelen als wandel- of loopstok, rolator, rolstoel, scootmobiel of aangepaste hulpmiddelen bedoeld voor in de huishouding.
Maar wat zijn nu precies de onzichtbare gevolgen?
De lijst met onzichtbare gevolgen ontstaan door een cva is lang, en is voor iedere getroffene ook anders. Iedere getroffene zal deze ook anders ervaren, of zelfs in gelijke situaties anders reageren. Grote rol van betekenis speelt hierbij hoeveel schade de beroerte veroorzaakt heeft en hoe het (eventuele) herstel daarna is verlopen.
Om een paar voorbeelden te noemen:
Niet meer dezelfde dingen kunnen doen als vroeger, of er ineens veel langer over doen.
Geheugenverlies: . veel dingen vergeten zijn; hoe ging dat ook alweer? . soms binnen een minuut al weer de dingen vergeten zijn die net besproken zijn; erger nog: soms zelfs al direct nadat je het gezegd, gehoord of gelezen hebt!
Niet meer direct ergens op kunnen reageren: . eerst moeten nadenken voordat je antwoord geeft; . eerst moeten nadenken voordat je iets doet.
Vermoeidheidsverschijnselen: . snel en vaak moe, ook al lijkt het of je niet veel gedaan hebt, bijvoorbeeld lezen, planten water geven, opstaan, gaan zitten, eten, wassen, etc. . moe worden van het luisteren naar anderen: je moet er tenslotte weer bij nadenken; . moe worden tijdens het praten; . moe worden in grote(re) gezelschappen: je doet zoveel indrukken op dat het je gauw teveel wordt; nog erger: chronische oververmoeidheid.
Boos worden: . snel boos om de kleinste dingen; . boos op (kleine) veranderingen; . (ogenschijnlijk) zonder reden boos worden; . boos op jezelf; . boos op anderen omdat ze jou niet (willen) begrijpen, of als je denkt dat zij jou niet (willen) begrijpen.
Leven met heel veel angst: . angst om weer een beroerte te krijgen; . angst om te gaan slapen; . angst om dingen te vergeten; . angst om (weer) (nieuwe) dingen te gaan doen; . angst om anderen te woord te staan; (bang voor wat zij van je zullen vinden); . faalangst;
..... angst om (weer) te leven .......
U ziet dat de lijst enorm is en zelfs in het geheel niet compleet.
Het is tevens bedoeld als informatie voor mensen die toch iets meer willen weten over de dagelijkse gang van zaken in het leven van cva-patiënten en hun gezinsleden.
N.B. Bovenstaande zijn voorbeelden over hoe het kan zijn. Deze situaties gelden zeker niet voor alle cva-patiënten. Ieder van hen ervaart de dingen op geheel eigen wijze en gaat ook heel verschillend met de geschetste situaties om. Dit zelfde geldt uiteraard ook voor de partners en overige gezinsleden.
|